Czcionki:
Kontrast:

Stanowisko w sprawie Programu Ochrony Powietrza dla Województwa Śląskiego

Dodano: 30.03.2020
powietrze

Stanowisko Zarządu Związku Gmin i Powiatów Subregionu Zachodniego Województwa Śląskiego z siedzibą w Rybniku w sprawie: przyjęcia stanowiska dotyczącego wprowadzenia zapisów do nowo powstającego Programu Ochrony Powietrza dla Województwa Śląskiego. 

Realizując rekomendację Grupy roboczej ds. ograniczenia niskiej emisji na terenie Subregionu Zachodniego Województwa Śląskiego, zwracamy się z wnioskiem o uwzględnienie w zapisach Programu Ochrony Powietrza dla Województwa Śląskiego proponowanych przez Grupę zapisów dotyczących Planu Działań Krótkoterminowych.

Proponujemy odejście od zapisów zawartych w Planie Działań Krótkoterminowych, poprzez zastąpienie kontroli doraźnych, w przypadku występowania przekroczeń poziomów informacyjnych i alarmowych, poprzez zamianę tych zapisów następującym określeniem zadań: zobowiązuje się gminy do przeprowadzania systematycznych kontroli nieruchomości w ilościach wyliczanych na podstawie ilości mieszkańców/nieruchomości w danej gminie oraz ilości przekroczeń poziomu alarmowego w roku poprzedzającym wykonanie obowiązku kontroli. Za okres rozliczeniowy obowiązku przeprowadzonych kontroli przyjmuje się kwartały (I i IV każdego roku). Rozwiązanie to pozwoli na prowadzenie systematycznych kontroli palenisk domowych pod kątem spalania odpadów oraz stosowanych paliw w sezonie grzewczym. Prowadzenie systematycznych kontroli przyczyni się do skontrolowania większej ilości gospodarstw domowych oraz podejmowania działań prewencyjnych. Powstawanie zjawiska smogu jest spowodowane zbiegiem czynników atmosferycznych, takich jak temperatura, ciśnienie, brak wiatru itd. Wobec powyższego przy tym samym ładunku emisji zanieczyszczeń z sektora komunalno-bytowego, bez jednoczesnego wystąpienia wszystkich czynników nie dojdzie do sytuacji przekroczenia poziomów informowania lub alarmowego. Zintensyfikowane kontrole w czasie przekroczenia poziomów informowania i poziomów alarmowych nie spowodują zmniejszenia emisji zanieczyszczeń w tym czasie, ponieważ mieszkańcy nie zaprzestaną ogrzewania swoich domów. Edukacyjny i prewencyjny wymiar działań kontrolnych winien być zachowany poprzez ich systematyczność w całym okresie grzewczym, czego nie zapewni działanie akcyjne podczas sytuacji alarmowych.

Proponuje się by informacje o przekroczeniu poziomu informowania oraz alarmowania były przekazywana do jednostek wymienionych w Programie Ochrony Powietrza dla Województwa Śląskiego bezpośrednio przez Powiatowe Centra Zarządzania Kryzysowego. Z uwagi na potrzebę szybkiego reagowania ww. podmiotów pozwoli na osiągniecie lepszych efektów Programu oraz przyspieszy czas reakcji i podjęcie odpowiednich działań przez odpowiednie instytucje.

Proponuje się zobowiązanie gmin do przygotowania oraz aktualizacji, w przypadku wystąpienia zmian, wykazów instytucji, które należy powiadomić o występujących przekroczeniach. Postulatem Zarządu Związku Gmin i Powiatów Subregionu Zachodniego Województwa Śląskiego z siedzibą w Rybniku jest wprowadzenie do Programu Ochrony Powietrza dla Województwa Śląskiego działań efektywnych oraz możliwych do realizacji przez Jednostki Samorządu Terytorialnego.

Dodatkowo rekomendujemy zmianę terminu na złożenie sprawozdania z realizacji Programu Ochrony Powietrza w terminie do końca lutego każdego roku. Zgodnie z pkt 2.2. Monitorowanie realizacji Programu załącznika do projektu uchwały – starostowie, prezydenci miast, burmistrzowie i wójtowie zobowiązani są do sporządzania sprawozdań z realizacji działań naprawczych wskazanych w Programie w danym roku za rok poprzedni i ich przekazywania w terminie do 31 stycznia każdego roku Zarządowi Województwa Śląskiego (str. 295 załącznika do projektu uchwały i wcześniejsze). W obowiązującym Programie ochrony powietrza dla województwa śląskiego (Uchwała Nr V/47/5/2017 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 18 grudnia 2017 r.) data przekazywania przedmiotowych sprawozdań to 30 kwietnia każdego roku. Skrócenie terminu przedłożenia sprawozdań jest drastyczne i niemożliwe do wykonania z uwagi na poniższe.

Sprawozdanie wymaga zgromadzenia wielu danych m.in. na temat wykonanych inwestycji gminnych (w tym termomodernizacji i wymiany źródeł ciepła w budynkach gminnych, budowy ścieżek rowerowych), przeprowadzonych kontroli w zakresie uchwały antysmogowej/ustawy o odpadach przez straż gminną. W tabelach sprawozdawczych wymagane jest wprowadzenie odrębnie każdej inwestycji wykonanej przez mieszkańców gminy w zakresie termomodernizacji i wymiany źródła ciepła (wymagane dane to adres inwestycji, moc starego kotła, rodzaj nowego kotła, powierzchnia budynku, kwota całkowita inwestycji oraz źródło jej finansowania, a także kwota ewentualnego dofinansowania) – dane te są wprowadzane do tabeli sprawozdawczych zarówno w oparciu o udzielone przez gminę dofinansowania do przedmiotowych inwestycji w ramach programów ograniczenia emisji (POE) jak i dane pozyskane z WFOŚiGW w Katowicach realizującego rządowy Program Czyste Powietrze.

W związku z tym oraz mając na uwadze konieczność pozyskiwania przez samorządy danych do sprawozdań z wielu źródeł proponujemy wystąpienie o wydłużenie wskazanego w projekcie Programu terminu sprawozdawczości dla gmin i powiatów do końca lutego za rok poprzedni, co w naszej ocenie umożliwi dochowanie terminów sprawozdawczych zarówno przez gminy, jak i przez Zarząd Województwa.

Przewodniczący Zarządu
Związku Gmin i Powiatów Subregionu Zachodniego
Województwa Śląskiego z siedzibą w Rybniku
Mieczysław Kieca